TEMEL KİMYA  KANUNLARI

A) SABİT ORANLAR KANUNU :Bir  bileşiği oluşturan elementlerin  kütleleri arasında  DAİMA SABİT bir oran vardır. Bir bileşiğin elementlerinin KÜTLECE YÜZDELERİ  SABİTtir.  Bileşiğin kütlesi arttıkça, bu sabit oran ve elementlerin kütlece yüzdeleri sabittir, değişmez.

PROBLEMLER

a) 2 DEĞİŞİK BİLEŞİK VARSA

1) XC3 bileşiğinde  (X /C)-KÜTLECE BİRLEŞİM ORANI= 2/3 ise 12 gr X İLE 32 gr C den  en fazla kaç gram X2C4 bileşiği olur?

XC3 de  1X ve 3C elementi bulunur. a)  Kütlece birleşim oranı=2/3= X/3C olur  

                                                 b) X/C için  a)yı 3 ile çarpalım  X/C= 2/1 olur

c) X2C4 te 2X ve 4C bulunur. Kütlece birleşim oranı= 2X/4C=X/2C  = (X/C) *(1/2)   yi bulmalıyız .

b)deki  X/C=2/1 i     c)deki  X/2C yapmak için;  b)deki X/C=2/1 in eşitliğin 2 tarafını da 2 ile bölmeliyiz.  X/2C= 1 olur. Kütle olarak, 1 gr X ile 1 gr C birleşerek  1+1=2 gr X2C4 bileşiği yaparsa;

                       12 gr X ile 12 gr C birleşerek 12+12=24 gr X2C4 bileşiği yapar ve 32-12=20 gr C artar.

d)                             1 gr X          ile             1 gr C birleşerek                1+1=2 gr bileşik, X2C4   yapar  

         MEVCUT           12                               32

        KULLANILAN       12                                12                                  12+12=24

        ARTAN              YOK                              32-12=20 gr artar   

2) Fe4C3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı= Fe / C  =  8 /9 ise;   Fe2C4 Bileşiğinde 12 gr Fe ile kaç gr C birleşir?

a) Fe4C3 te 4 tane Fe ve 3 tane C vardır. Ohalde  4Fe / 3 C = 8 / 9  olur

b) Fe / C yi bulalım   a) yı 3/4 ile çarpıp sol tarafını Fe/C yapalım.   Fe/C = (8/9)*(3/4)=2/3 OLUR

c)Şimdi yeni bileşiğin, Fe2C4 ün  kütlece yüzdesini yazalım= (2Fe) /4C =2/4(Fe/C) olur

b)deki Fe/C=2/3 Oranını c) de yerine koyalım.     (2Fe)/4C =(2/4)* (2/3) =1/3 OLUR

yani      1 gr  Fe  ile         3 gr C birleşerek      1 +3=4 gr Fe2C4 bileşiği olur

           12 gr Fe  ile        12*3=36 gr C birleşmelidir ve  12+36=48 gr Fe2C4 Bileşiği oluşur. 

3) 24 gr X3Y4 bileşiğinin 8 gramı Y dir. 50 gr X2Y3ün kaç gramı Y dir?

a) X3Y4 de Kütlece birleşim oranı =3X/4Y= (X İN KÜTLESİ) /(Y NİN KÜTLESİ)=(24-8)/8=2/1, 

b) 3X/4Y= 2/1  den eşitliğin 2 tarafını 4/3 ile çarparak   X/Y=  (2/1)*(4/3)= 8/3      elde ederiz.

c) 2nci bileşikteX2Y3te kütlece birleşim oranı=(X in kütlesi/(Y nin kütlesi)=2X/3Y=(2/3)*(X/Y)=(2/3)*(8/3)=16/9  

d)  16 gr X        ile      9 gr    Y birleşerek       16+9=25  gr X2Y3 bileşiği oluşursa;

     16*2kat=32  gr X        9*2kat=18 gr Y  VARDIR.  25*2kat= 50 gr  X2Y3 bileşiğinde

e) 32 gr X ve 32 gr Y den en fazla kaç gram X2Y3 olur?

c şıkkında X2Y3 ün kütlece birleşim oranını=16/9 bulmuştuk. Yani 16 gr X ile 9 gr Y birlşmekteydi. Burada çok kullanılan, 16 gr kullanılan X elementi kısıtlayıcıdır. 32 (=16*2kat) gr X için,  9*2kat=18gr Y gereklidir ve 32+18=50 gr bileşik yapar ve Yden 32-18=14 gr artar.

4) a)Cu-bakır  ve O-oksijen den olan bileşikte Cu-bakırın kütlece oranı %10 dır. 90 gr oksijenle 50 gr bakırdan ne kadar bileşik oluşur ve hangisinden ne kadar artar?

Bileşiğin %10= 1/10 u bakır ise; %90=9/10 u oksijendir.  (Oksijen / Bakır) kütlece birleşim oranı=(9/10)/(1/10)=9/1 dir. Kısaca  payda=10 birim bileşiğin    1 birimi=bakır ise; 9 birimi=oksijendir ve  (O /Cu)oranı=9/1 olur.

9 gr oksijenle      1gr bakır birleşerek   9+1=10 gr bileşik yaparsa, çok kullanılan, kritik olan oksijenle başlayalım,

90 (=9gr*10kat) gr oksijen için    1gr*10kat=10gr bakır gerekir ve 90+10=100 gr bileşik olur. 50-10=40 gr bakır artar.

b) Eşit kütlede reaksiyona giren Cu ve O elementlerinden 16 gr madde artarsa, kaç gr bileşik, CuO  oluşur?

 Cu ve O nun eşit alınacak kütlelerini fazla gereken Oksijenin miktarı kadar yani 9 ar gr alalım

KÜTLECE BİLEŞİM YÜZDESİNE göre;    9 gr oksijenle     1 gr  bakır birleşerek   10 gr bileşik yaparsa

ELDE  OLAN                                    9 GR Oksijen  ve 9 gr bakırdan

KULLANILAN                                    9 GR o          ve 1 gr Cu

KALAN                                           BİTER      ve       8 gr artar.*** 16 gr artan madde  Cu dur ve 16=8*2kat olduğundan, bileşikte 10gr*2kat=20 gr olmalıdır.           

5) 18 gr AB4 bileşiği elementlerine ayrıştırıldığında;    8 gr A oluşmaktadır. Bileşikteki KÜTLECE BİRLEŞİM ORANINI=A/B yi bulalım

B) KÜTLENİN KORUNUMU kanunundan 18 gr bileşikte 8 gr A var ise; 18-8=10 gr da B bulunmaktadır. Fiziksel ve  kimyasal reaksiyonlarda reaksiyona giren maddelerin kütlesi= reaksiyonda oluşan maddelerin kütlesine, yani, kütle eksilmez, artmaz. Reaksiyon eşitliğinin solundaki kütlelerinin toplamı = sağındaki kütlelerin toplamına dır.   AB4 = A +4B reaksiyonunda reaksiyona giren AB4 bileşiğinin kütlesi= Reaksiyondan çıkan (A elementinin kütlesi + 4 B elementinin kütlesi)

Şimdi  A nın toplam kütlesi/B nin toplam kütlesi= 8 /10=4/5 olur, yani 4 gr A ile 5gr B birleşip 9 gr bileşik yaparlar

6) Şimdi yine 2 farklı bileşikli problem tipine dönelim

XY3 bileşiğinin kütlece %25i X tir. X2Y5 bileşiğinin kütlece birleşme oranını( toplam X / toplam Y) bulalım

XY3 te X in oranı=%25 =1 /4 ise, 3Y nin bileşikteki oranı=3/4 tür. Yani 4 birimlik bileşikte, 1 birim=X  ve 3 birim=Y bulunmaktadır. (X /Y)oranı = 1/3 olur.Bu oranı kullanarak  Şimdi 2nci bileşiğin, X2Y5 in (X/Y) kütlece birleşme oranını bulalım.  2X /5Y=(2/5)* (X/Y) =(2/5)* (1/3) =2/15 olur, yani 2 gr X ile 15 gr Y birleşir. 

7) X2Y3 bileşiğinin kütlece birleşim oranı=2/5 ise ve eşit kütlede alınan X ve Yden 9 gr artıyorsa; kaç gram bileşik oluşmuştur?

DİKKAT: Bileşikte 2 gr X ile 5 gr Y birleşiyorsa, eşit miktarlarda örneğin ikisinden de fazla miktar olan 5 er gram

alındığında, artan miktar ikisinin farkı kadar=5-2=3 gr az kullanılan X den olacaktır. Artan miktar olan 9gr=3gr*3kat olduğundan, oluşan bileşikte (2 gr X+5 gr Y=) 7gr*3kat=21 gr olacaktır. 

8) Şimdi 2nci bileşiğin FORMÜLÜNÜ BULALIM

X2Y3 bileşiğinde kütlece birleşme= X/Y= 4/9 tur. Kütlece birleşim oranı =12 /8 olan 2nci bileşiğn formülünü bulalım

DİKKAT:5NCİ SORUDA kütlece birleşim elementlerin gramları ve 6ncı soruda da yüzdelerin oranıydı. 5 ve 6 ncı sorular hariç diğer sorularda olduğu gibib burada da önce 1nci bileşiğin kütlece birleşimini= X/Y yi bulalım. (2X/3Y)=4/9 İSE (X/Y)=(4/9)*(3/2)=2/3 olur. 2nci bileşiğin formülü=XmYn olursa;

kütlece birleşimi=(m*X)/(n*Y)=(m/n)* (X/Y) =(m/n)* (2/3) = 12/8 OLMALI ve buradan m/n=(12/8)*(3/2)=9/4 olur ve formülde X9Y4 olmalıdır 

9) 24 gr A2B2 bileşiğinin  6 gamı A dır. 11 gramlık A4B6 bileşiğindeki B nin gramını bulalım.

24 gr A2B2 bileşiğinde 6 gr A varsa,   24-6=18 gr B vardır ve kütlece birleşim=A/B=6/18=1/3 olur.

 A4B6 bileşiğinde kütlece birleşim=4A / 6B= (2/3)*(A/B) =(2/3)* (1/3)=2/9 OLUP 11 GR BİLEŞİKTE  2gr A ve 9 gr B vardır. 

10) X4Y9 bileşiğinin kütlece birleşimi=5/8 ise; 39 gr bileşik elde etmek için; DİKKAT: 5GR X + 8GR y- 13 GR BİLEŞİk den,     39=13gr* 3 kat olduğundan, 5gr*3kat=15 gr X ve 8 gr*3kat=24 gr Y gereklidir ve 15+24=39 gr bileşik miktarını tekrar bulduk.

Eşit miktarlarda alınan X ve Yden 12 gr artıyorsa, kaç gram bileşik oluşur? DİKKAT: İkisindende fzla miktar 8 er gram alsak; az kullanılan X den 8-5=3 gramlık FARK kadar artacaktır.

Sorudaki gibi artan miktar=12 gr ise; 12 = (8-5=3gr)*4 kat olduğundan, oluşan bileşikte (8+5=13gr)*4kat=52 gr dır.

11) 6 GR A ile 10 gr B birleşerek        A2B3 bileşiği olmuşsa;

     6 gr A   ile 5 gr B birleşirse olan 2nci bileşiğin formülünü bulalım.

1nci bileşiğin kütlece birleşimi=6/10=3/5  olur  Şimdi  A/B oranını bulalım. (2A/3B)= 3/5 den (A/B)=(3/5)*(3/2)= 9/10 2nci bileşikte kütlece birleşim oranı=6/5 oranı = m*A /n*B=(m/n)*(A/B)=(m/n)* 9/10 den  m/n=(6/5)*(10/9)=4/3 buluruz ve 2nci bileşiğin formülü= A4B3 olur

12) Kütlece %25i Hidrojen olan CH4 bileşiğinden 16 gram yapmak için kaç gram hangisinden kullanılmalıdır?

CH4 de %25=1/4 hidrojen varsa, 3/4 oranında da C-karbon vardır, CH4 te kütlece birleşim= C/H= 3/1 dir

yani 4 gramlık          CH4 Bileşiğinde     1 gr hidrojen                    ve 3 gram karbon vardır.

  16gr(=4gr*4kat)lık  CH4 bileşiğinde      1gr*4kat=4gr hidrojen      ve 3gr*4kat=12 gr karbon kullanılır. 

b)TEK BİLEŞİK VARSA    , PROBLEM DAHA KOLAYDIR

13) CaS dekütlece birleşim oranı=3/4 ise, 8 gr S Kullanarak  kaç gram AYNI BİLEŞİKTEN, CaS den oluşur?

 3 gr Ca     ile      4  gr  S birleşerek                     3+4=7 gr  CaS birleşiği oluşura

                       8 (4*2=8) Gr    S  den                      7*2=14 gr  CaS oluşur.

DİKKAT:Yine sabit oran değişmez. 14 gr CaS Nin 8 gramı S ve kalan 14-8=6 gramı da Ca olur .

Sabit oranı bulalım= Ca/S= 6 / 8 =3/4  yine aynı oranı bulduk 

C) KATLI ORANLAR KANUNU: 2 ELEMENT (3 ELEMENT İÇİN BU KANUN UYGULANAMAZ) birbiriyle birden fazla farklı bileşik oluşturuyorsa, elementlerden birinin miktarını SABİT tutarsak birleşen diğer elementlerin birleşen miktarları arasında bir oran vardır. 

14) H- Hidrojen ve O-Oksijenden oluşan  2 bileşik   H2O2  ve HO4 olsun Katlı oran  kanunu için bir elementin miktarını aynı yapmalıyız. Örneğin, H ler, eşitlemek için HO4 ü 2 ile çarpalım ve H2O8 yapalım.

H2O2 ve H2O8 e bakalım  ve oksijenleri orantılarsak; oran=2/8= 1/4 katlı oran olur

15) X2Y ve  XmYn bileşiklerindeki eşit kütlede X ile birleşen Y nin KATLI ORANI=2/3 ise m ve n yi bulalım

16) A ve  B den oluşan A2B4 ve A3B5 bileşiklerindeki Blerin katlı oranını bulalım

Blerin katlı oranını sorduğuna göre, Aların katsayılarını eşitleyelim. 2A  ve 3A nın EKOK(2,3)=6 yı bulup, A2B4 ü 3 ile ve A3B5 i 2 ile çarpalım. 1 nci bileşik= A6B12  ve 2nci bileşik=A6B10 olur. Şimdi A ların katsayılarını veya A nın kütlesini eşitledik.(1nci bileşikteki B)/(2nci bileşikteki B)= 12/10 =6/5 olur.

DIKKAT:Y nin katlı oranı için, önce 2 bileşikteki X in kütlelerini yani Xin katsayılarını eşitleyelim ve m=2 yapalım ve m=2 yaparsak , n yi de  ile çarpıp 2n yapmalıyız. 2nci bileşik X2Y2n oldu , 1nci bileşikte= X2Y dir KATLI ORANI uygularsak; (1nci bileşikteki Y)/(2nci bileşikteki Y)= (1*Y) /(2n*Y)= 2/3 olmalı.  (1/2n)=2/3 den2n=3/2 ven=3 olur.

17) Aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangisinde Katlı oranlar kanunu uygulanamaz?

a)CO2 ve CO     b)  SO2 ve SO3    c) HNO3 ve   HNO2

a) da  C ve O  b) de  S ve O olarak 2 çeşit madde bulunduğundan kanun uygulanır AMA c) de H, N, O olmak üzere 3 çeşit madde bulunduğundan Katlı Oranlar Kanunu UYGULANAMAZ. 

18) A ve B maddelerinden olan 2 farklı bileşiğin 10 gramlık 1ncisinde 2 gramı A dır 2nci bileşikte de %40 ı A dır. B nin katlı oranı kaçtır?

B nin KATLI ORANI sorulduğuna göre 2 bileşikteki A 'nın KÜTLECE BİRLEŞME ORANINI  eşitlemeliyiz.

1nci bileşikteki      KÜTLECE BİRLEŞİM ORANI= A/B = 2gr / (10-2=8 gr)= 1/4  ve

2nci bileşikteki      KÜTLECE BİRLEŞİM ORANI =A/B= 40/ (100-40=60)=40/60=2/3

2 bileşikteki A'nın ornlarını eşitlemek için; 1nci bileşikte 1 birim bulunana A yı 2 ile çarparak 2nci bileşikteki A nın 2 birim olan miktarına eşitleriz.

1nci bileşikteki YENİ KÜTLECE BİRLEŞİM ORANI= A/B= (2kat*1=2)/(2kat*4=8) =2/8  OLUR

2nci bileşikteki                                             A/B                                   =2/3 İDİ  Şimdi Y nin katlı oranını bulmak için , Y nin mavi olan rakamlarını oranlayalım = 8/3  oldu    

19) C-Karbonun O-Oksijenle yaptığı 2 ayrı bileşikten birinde  24 gr karbon 48 gr oksijenle, diğerinde 12 gr karbon 32 gr Oksijenle reaksiyona girmiştir. 1nci bileşikteki oksijenin 2nci bileşikteki oksijene oranı (katlı oranı) kaçtır?

Oksijenin katlı oranı sorulduğuna göre, karbon kütlece birleşme oranlarını 2 bileşikte de bulup eşitlemeliyiz. Sonra karbonları  eşitlenmiş  orantının  oksijen  rakamlarını orantılamalıyız.

1nci bileşikteki kütlece birleşme oranı =C / 0 =24 /28=1 / 2***

2nci bileşikteki kütlece birleşme oranı=C / O=12/32=3 / 8   şimdi C leri eşitlemek için;

1nci bileşiktek, C nin sayısı=1 i 3 ile çarparak,  C / O =3 / 6  ***  oldu . Oksijen(mavi rakamlar) leri orantılayarak

                             C nin katlı oranını=        C / O= 6 / 8 = 3 / 4

20)                                       A bileşiği                           B bileşiği

            1nci bileşikteki            % 20                                 %80

            2nci bileşiği                %40                                  %60  ve 1nci bileşiğin formülü A3B4 ise 2nci bileşiğin formülünü bulalım

Formülü bilinen  1nci bileşiğin yüzdelerin oranı=20/80 =(1/4) ,formülünden de (3A/4B)oranını bulup eşitleriz. 3A/4B=1/4 den ( A/B)oranı= (1/4)*(4/3)=1/3 buluruz.

2nci birleşiğin yüzde oranını bulalım=40/60=2/3 , (AnBm)formülünden de (nA/mB) oranını bulup eşitleriz .(n/m)*(A/B)= 2/3 =(n/m)* (1/3)  =(2/3) den  (n/m)= (2/3)* (3/1)= 2/ 1 bulunur, yani  n=2  ve m=1 dir. Formülde A2B1 olur.                           

D) HACİM ORANLARI KANUNU: Kimyasal reaksiyonlarda harcanan(reaksiyona giren, okun solundakiler) veya oluşan (ortaya çıkan,yapılan, üretilen yani okun sağında-ucundakiler) gazların aynı koşullardaki(EŞİT  T-Sıcaklık ve P-basınçta) HACİMLERİNİN ORANI =MOL SAYILARININ oranına eşittir.

21) A2 ve B3 gazlarının aynı koşullarda reaksiyona girmesinden AnBm  bileşiği oluşmuştur.(A2+B3=AnBm) Tepkimede harcanan A2 gazının B2 gazının hacmine oranı=3/4 ve ortaya çıkan AnBm bileşiğinin hacminin harcanan B2 gazının hacmine oranı=2/3 ise; m ve n yi bulalım

D-HACİM ORANLARI KANUNUndan     (A2) / (B3)= (3/4)  dan    (A/B)= (3/4)*( 3/2)=9/8 buluruz  

(AnBm) /(B2)=2/3 den de  (A/B)*(n/m)=2/3 yazarız ve   (9/8) *(n/m)=2/3 den (n/m)= (2/3)*(8/9)=16/27 buluruz,yani  n=16 ve  m=27 buluruz, bileşik   A16B27 dir 

22) 14 gr A  + 12 gr B (artansız tepkimeye =tam verimli tepkimeye girerek) = 11.2 litre  C  gazı   oluşturmuştur. C nin mol kütlesini bulalım

KÜTLENİN KORUNUMU KANUNUNDAN girenlerin kütle toplamı(14+12=26 gr ) = Ürünün, çıkanın yani C gazının kütlesine olmalı

KURAL:Normal koşullarda  hangi cins olursa olsun, 1 MOL GAZIN HACMİ=22.4 LİTREDİR .

11.2 Litre C gazı nın Mol Sayısı=  11.2 /  22.4 =0.5 MOL dür. 2 sonucu birleştirelim.  0.5 mol olan C gazının kütlesi =26 gr olursa; 1 mol C gazının kütlesi =26 / 0.5= 52 gr olur. 

E) TÜM KİMYASAL REAKSİYONLARDA;    TOPLAM KÜTLE ve

                                                      ATOM CİNSİ VE SAYISI ve(ÖRNEĞİN okun solunda C-Karbon varsa muhakkak okunsağında, ucunda da C olmalı yokolamaz, Solda olmayan  H-Hidrojen  okun sağında çıkamazi yani atom cinsi korunur, AMA solda  5 tane C varsa,  okun sağında da C 5 tane olarak bulunmalıdır. yani ATOM SAYISI KORUNUR.

                                                       ELEKTRİKSEL YÜK KORUNUR. (Reaksiyona girenlerin toplam yükü=+4 oluyorsa; okun ucundaki ,çıkanların da toplam elektrik yükü=+4 olmalıdır.

DİKKAT; MOL SAYISI ve MOLEKÜL SAYISI ve gazlarda bu ikisini gösteren HACİM bazı reaksiyonlarda korunur, bazen korunmaz. yani KORUNMA KANUNU GEÇERSİZDİR. Bu sayılar element ve bileşiklerin önlerindeki katsayılardır

Örneğin;  2 A + 3 B = 4 C deki 2,3 elemet mol sayısı ve 4 molekül sayısı olup   (2+3 =5 OLMAZ, 4 olmuştur, korunMAMIŞTIR)

23) H2 + (1/2) O2 = H2O ya bakalım

ATOM CİNSİ korunmuştur.(Okun solunda H ve O olarak 2 cins atom vardır, sağda da bu 2 cins bulunmaktadır)

ATOM SAYISI korunmuştur.(Okun solunda 2 tane H atomu ve (1/2)*2=1 tane O atomu vardır, sağda da 1 O vardır.

KÜTLE KORUNMUŞTUR. (Soldaki 1 H2 element molekülünün ağırlığı=2 tane H atomu* 1gr=2 gr  + (1/2) O2 element molekülünün kütlesi=(1/2)*(2*16)=16 gr )  =  Sağdaki H2O-Su molekülünün kütlesi= (2  gr H + 16 gr O)

Soldaki mavilerin toplamı:2+16  = Sağdaki kırmızıların toplamına: 18 olmuştur, kütle korunmuştur.

1 mol H2 ile (1/2=0.5) mol O2 reaksiyona girerek 1 mol H2O yapmıştır, mol ve molekül sayısı korunmamıştır.(1+0.5eşit değildir 1mola )

24) 6 gr A bileşiği   25 gr B bileşiğiyle  reaksiyona girerek   12 gr  C bileşiği  ve  x gr D bileşiği oluşmuştur. D bileşiğinin kütlesi=x i bulalım

Kütlenin korunumu kanunundan    A(6gr)  + B(25 gr) =  C(12gr) + D (x gr)

                                                                31   =  12        +   x   den   x=19 gr bulunur.  

25) A) AB3 bileşiğinin kütlece birleşim oranı=3/4 tür, 24 gr A ile 12 grB den en fazla kaç gram AB3 oluşur?

B)EN FAZLA KAÇ GRAM A2B4 (FARKLI BİLEŞİK )oluşur?

DİKKAT:Sorular karışık görünse de hep yukardaki 2 tipten oluşmaktadır.  

A) AB3 Kütlece birleşim oranı=( A nın kütlesi) / (B nin kütlesi)= 3/4 ise ve yine aynı bileşiği soruyorsa,

 3   gr    A    +     4 GR  B     birleşerek,    3+4=7 gr AB3 bileşiği yaparsa(en çok kullanılan 4 grlık B ye bakalım).

                         12 gr B(4GR*3 katı)             7*3katı=21 gr bileşik yapar ve

3 gr*3katı=9 gr A kullanılır ve A dan 24-9=15 gr artar DİKKAT: EŞİT kütlelerde alınan A ve B DEN artan 10 gr ise, bileşik ne kadar oluşur? Önce 3gr ve 4 gr ın farkını bulalım (4-3=1)olur, yani ikisi de fazla olan gr dan, yani 4 gr dan alınsa fark=1 gr artacak ve 7 gr bileşik oluşacaktı.

       Artan10gr= 1gr*10 kat ise oluşan bileşik te 7gr*10kat=70 gr olacaktır.

B) Farklı bileşik, A2B ten en fazla ne kadar oluşur ?

AB3, 1nci bileşikteki kütlece birleşim= Akütlesi/Bkütlesi =3/4 VERİLMİŞ.

a) 2nci bileşiğe geçmek için ,Önce  (A/B) oranını bulalım: (A/3B)=3/4 ise, (A/B)=(3/4)*3=9/4 OLUR

b)sonra 2nci bileşikteki kütlece birleşme=( 2A/3B)=(2/3)*(A/B)=(2/3)*(9/4)=3/2 olur

yani 3 gr A                     +        2 GR B ile birleşerek     5 gr   bileşik yaparlarsa, en çok kullanılan A dan başlayalım

*24 (3gr*8katı)gr A dan     +       (2gr*8katı=)16 gr B gereklidir. DİKKAT; 12 gr B vardır O halde B den hesaplayalım (12/2=6katı olmalıdır)

                                            (2gr*6=)12 gr B kullanılır ve biter

(3gr*6katı=)18 gr A kullanılır ve 24-18=6 gr A artar     ve    12 gr B + 18 GR=30 gr bileşik oluşur.

26) 6 gr su-H2O yapmak için kaç gram Oksijen kullanırız.

DİKKAT: Hemen su oluşumunu reaksiyonunu yazalım:     H2 + (1/2) O2 = H2O da kütlece birleşim=H/O=2/16=1/8 dir. ve 1 birim H ile 8 birim O birleşip 9 birim su oluşur u bilmeliyiz

18 gr su yapmak için,    8 gr oksijen gerekliyse

 6 gr(18/6=3) su yapmak için   de    8/3 gr oksijen gereklidir.

22) C + 2 H2 = CH4 den Oluşan bileşikteki kütlece birleşim oranını bulalım

DİKKAT:Bu problemi yapabilmek için; C Nİn atom kütlesi=12 gr ve H nin atom kütlesi=1 gr verilmeli veya bilmeliyiz)

    12 gr C  + 2 tane H2 (2tane 2*1gr=2*2*1 gr=4 gr)   = 16 gr CH4 yapmıştır.

CH4 Kütlece birleşme=C/H= 12/4=4/1 dir

27) 22 NCİproblemde C -KARbonun bileşikteki kütlece  %-yüzdesini bulalım

1nci yol)  %C =  (12gr/ 16gr)*%=%75

2nci yol)Atom ve molekül kütleleri bilmiyorsak ,sadece kütlece birleşim oranını biliyorsak; =C/H=4/1

%C= % ( 4 /(4+1) ) = % 4 /5= %80  ve kalan %20 de %H dir 

28)

A ve B elementlerine ait Bileşiklerinin  kütle oranları yukarıda gösterilmiştir. 60    gram  bileşik oluştururken A ve B den ne kadar kullanmalıyız???

Şekilden; 3gram A ile 12 gr Y birleşip  3+12=15 gr bileşik oluşturmakta  olduğunu görürüz.

* Ave B nin kütlece birleşme oranı = A/B=3/12= 1/4 tür.

*1 birim A  +  3 BİRİM B birleşerek 1+3=4 birim BİLEŞİK  oluşturmaktadır.  O halde

                                                      60 gr bileşik (60/4birim=15kat)için;  1birim*15kat=15gr A ve

                                                                                                      3 birim*15kat=45gr B kullanırız

29) A2BC bileşiğindeki elementlerin  kütlece birleşim oranları  A, B,C =2,3,4 dır. 9 gr B kullanarak ne kadar bileşik yaparız?

A, B, C = 2, 3, 4  İLk halinde   3 gr B ile                                 2+3+4=9 gr BİLEŞİK oluyor

                                         9 gr B ile (9/3=3katıyla),          3kat*9gr=27 gr BİLEŞİK olur.